Kalenderhane Camii

Kalenderhane Camii, İstanbul’un Vezneciler semtinde Bizans Dönemi’nden kalma bir yapıdır. 1960’lı yıllarda restore edilen yapının birçok farklı dönemi ortaya çıkarılmıştır. Bu dönemlerin en erkeni 3.-4. yüzyıllara dayanan bir Roma hamamıdır. Daha sonra 6. yüzyılda burada bir kilise inşa edilmiş ve bu yapı defalarca yenilenmiştir. Yapı 12. yüzyılda bugünkü görünümünü almıştır. Haçlıların Bizans başkentini işgal edip bir Latin krallığı kurdukları dönemde kilise Fransisken rahipler tarafından kullanılmış hatta güney kısmına Aziz Francesko adına bir şapel inşa edilmiştir. Aziz Francesko’nun hayatını anlatan freskolar bugün İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde sergilenmektedir.

Bizans yapısının ismi konusunda birçok farklı görüş ortaya atılmıştır. İstanbul’un fethinden sonra, kilise Fatih Sultan Mehmet tarafından Kalenderi dervişlerine verilmiştir. O zamandan beri Kalenderhane adıyla anılmaktadır. Kısa süre Mevlevi dervişlerinin de kullandığı yapı kentteki en eski Mevlevihane olarak da kabul edilmektedir. 18. yüzyılda içine bir minber konularak camiye dönüştürülmüştür. Osmanlı Dönemi kullanımı ile ilgili iki kitabe giriş kısmında sergilenmektedir. Birçok yangın ve depremden zarar gören caminin minaresine 1930 yılında yıldırım düşerek yıkılmasına sebep olmuştur. Uzun süre bakımsız kalan yapı 1960’lı yıllarda restore edilerek tekrar ibadete açılmıştır.

Kalenderhane Camii’nin ana mekanına tonozlarla örtülü iki hazırlık bölümünden girilmektedir. Kapalı Yunan haçı planlı yapı Osmanlı Dönemi’nde yenilenen bir kubbeyle örtülüdür. Caminin duvarları taş ve tuğla sıraları ile örülmüştür. İçerisi belli bir seviyeye kadar renkli mermer levhalar ve kabartmalarla süslenmiştir. Caminin bazı bölümlerinde fresko ve mozaik izleri hala görülmektedir.

41.013132,28.960304