Tüketici Hakları

Organize turlara katılmanın avantaj ve dezavantajlarını iyi değerlendirin.
Organize bir tura katılmaya karar vermeden önce iyi düşünün. Unutmayın ki, organize turlarda sizden başka tüketiciler de olacaktır. Yani bu turlar size özel turlar değildir. Bu turların sağlayacağı en önemli avantajlar ücretlerinin uygunluğu, yeni insanlarla tanışmanız, tur süresince yaşanan güzellik veya sıkıntıların paylaşımıdır. Dezavantajlar ise, kişisel zamanınızdan ve tercihlerinizden özveride bulunmak, çoğunluğa ve planlanan programa uymak zorunda olmanız olarak özetlenebilir.

Organize turlarda tur programı esastır. Programın değiştirilmesi, zorunlu haller dışında, ancak seyahat acentasının, rehberin ve tura katılanların hepsinin değişikliği kabul etmesiyle mümkündür.
Rehberinize, yol arkadaşlarınıza ve kendinize eziyet etmemek için vermeniz gereken karar, zamanınızı ve tercihlerinizin çoğunu diğer katılımcılarla paylaşmaya hazır olup olmadığınızdır. Buna hazır değilseniz organize tura katılmamanızda büyük yarar vardır.

Organize bir turdaki tüketici olarak uymak zorunda olduğunuz kuralları biliyor musunuz?
Tur esnasında keyfi ve kişisel davranışlarla programın gecikmesine neden olanlar ile turda huzursuzluğa yol açanlar seyahat acentasını temsil eden rehber tarafından grubun dışında bırakılabilir. Bu durumda tüketicinin herhangi bir tazminat hakkı olmayacaktır.

Seyahat düzenlemek seyahat acentalarının işidir. Turizm tüketicisi olarak haklarınızı arayabilmek istiyor musunuz?
Seyahat düzenlemek, 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu ile bu kanuna dayalı Seyahat Acentaları Yönetmeliğine göre yalnız TÜRSAB’a bağlı seyahat acentalarına özgü bir faaliyettir. Seyahat Acentası olmayan kişi veya kuruluşların düzenlediği seyahatler suç olduğu gibi, bu türden turlara katılmanız durumunda tüketici haklarınızı aramanız neredeyse olanaksızdır.

Tur düzenlemeye yetkili gerçek Seyahat Acentasını nasıl tanırsınız?
Seyahatinizi satın alacağınız seyahat acentasının görünür bir yerinde “TÜRSAB (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği) Üyelik Belgesi” ile “Seyahat Acentası İşletme Belgesi” bulunur. Kapının dışında da pirinçten TÜRSAB levhası olacaktır. Emin olmak için TÜRSAB’a (Tel: 0212 259 84 04) danışabilir veya http://www.tursab.org.tr adresinden kontrol edebilirsiniz.

Seyahat Acentaları, yaptıkları işlere göre üç gruba ayrılır, bunlar A, B ve C gruplarıdır.
Seyahat Acentaları ile ilgili daha ayrıntılı bilgiyi kitapçığın sonundaki referanslar bölümünde bulabilirsiniz.

Katılacağınız turda lisanslı bir “rehber” var mı? Bu hizmet satın aldığınız turun ücretinin içine dahil olan bir hizmettir.
Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre bir seyahat acentası tarafından düzenlenen her turda Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli bir profesyonel turist rehberi bulunması zorunludur. Seyahat acentası hiçbir açıklama yapmamış olsa da, Bakanlıktan belgeli rehberin vereceği rehberlik hizmeti satın aldığınız turun ücretinin içine dahil olan bir hizmettir, bu hizmet sunulmazsa seyahat acentası, tüketiciye karşı sorumlu olur.
Herhangi bir tura çıkmadan önce, hem müşteri memnuniyeti hem de mevzuat gereği turunuzda Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli bir profesyonelturist rehberinin bulunmasına dikkat etmelisiniz. Bazı firmalar, yabancı bir ülkedeki işlerini yerel bir seyahat acentasına yaptırmakta; yerel acentalar da sizinle ilgilenmesi için kendi ülkelerindeki rehberleri görevlendirmektedir. Bu rehberlerin ilgilenmesi gereken birden fazla grup olabileceği için istediğiniz özel ilgiyi bulamayabilirsiniz. Bu nedenle turunuzda lisanslı bir Türk rehber bulunmasına dikkat

Tur sözleşmesinde tur fiyatına nelerin dahil veya hariç olduğu açıkça belirtilmiş mi?
Seyahat Acentasının hazırladığı tur programının veya sözleşmesinin gerçekte neler söylediğini iyice sorgulayın. Tur güzergahınızda hangi turların, müzelerin, ören yerlerinin, yemeklerin veya diğer hizmetlerin ödediğiniz ücrete dahil olduğu, hangilerinin ekstra ücret gerektirdiği açıkça yazılı mı? Hangi şehir/kasaba/örenyeri/müze “sadece görülüyor” ya da “gerçekten ziyaret ediliyor?” Kafanızda soru işaretleri varsa seyahat acentanıza sorun ya da bu turu daha önce yapmış birisiyle konuşmak istediğinizi bildirin. Aklınıza gelebilecek her türlü soruyu mutlaka sorun, emin olmadan karar vermeyin. Verilen sözlü yanıtların broşür veya kataloglarda yazanlarla çelişmesi durumunda geçerli olanın yazılı olanlar olduğunu unutmayın, yanıtları yazılı olarak isteyin.

Seyahatinizin bilinçli olarak programlandığından emin misiniz?
Seyahat acentanız, turda kalacağınız yerler hakkında ne kadar bilgiye sahip? Firmadan bir yetkili yakın zamanda oraları ziyaret etmiş mi? Bazen cezp edici konfor ibareleri yalnızca vaat olabilir.

Katılacağınız turda ulaşım aracı olarak uçak belirtiliyorsa, bu uçağın tarifeli mi yoksa “charter” uçak mı olduğunu öğrenin.
Her seyahat acentası, charter uçuş için dahi bilet kesmek zorundadır. Tarifeli uçuşlardaki gecikmelerden havayolu firması sorumludur.

Gittiğiniz ülkede araba kiralamak istiyor musunuz?
Gideceğiniz ülkede araba kiralamayı düşünüyorsanız rezervasyonları Türkiye’den yapmanızda yarar var. Bunu seyahat acentanız ya da uluslararası hizmet veren zincir firmalar aracılığıyla yapabilirsiniz.
Gideceğiniz ülkede ehliyetinizin geçerli olup olmayacağını ya da uluslararası ehliyetin gerekli olup olmadığını gitmeden önce öğrenmelisiniz.

Otelleriniz hakkında doğru sorular
Kalacağınız oteller, görmek istediğiniz yerlere ne kadar yakın? Odaların klimaları termostatlı mı yoksa merkezi mi? Asansörler çalışıyor mu? Yangın merdiveni var mı? Kahvaltıda neler var?
Sizin için önemli ise, otelde kalacağınız odada, iki kişilik büyük yatak (double-bed / french-bed), tek kişilik iki ayrı yatak (twin bed) bulunması konusundaki talebinizi seyahat acentanıza mutlaka önceden belirtin.

İptal koşullarını inceleyin.
Bir tur alıyorsanız, seyahatten vazgeçme hakkınız var mı? İptal etmeniz halinde, paranızın geri ödenmesi koşullarını dikkatle inceleyin. Ödemek zorunda olacağınız bir bedel var mı? Bir sürprizle karşılaşmamak için, fikrinizi değiştirdiğiniz takdirde tam olarak neler olacağını iyice anlayın. Emin olmadıkça kesin rezervasyonunuzu yaptırmayın.

Turunuzu satın alırken makbuzunuzu almayı unutmayın.
Turun ödemesini nasıl yaparsanız yapın, verdiğiniz nakit veya senetler için mutlaka makbuz alın.

Tura başlamadan önce, yazılı bir tur sözleşmesi yapılması ve bu sözleşmenin bir örneğinin tüketiciye verilmesi zorunludur.
Bu sözleşmede yer alması zorunlu bilgiler:
a) Sözleşme taraflarının, isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri,
b) Hareket, dönüş tarihi ve saatleri ile kesintiler dahil turun süresi,
c) Tur sırasındaki duraklama yerleri ve nakil bağlantıları dahil turun güzergahı, ulaşım araçlarının cinsi, konaklama yeri ve sınıfı, bunların süreleri, yemek öğün sayısı, rehber ve turun ücreti ile tura dahil diğer hizmetlere ilişkin bilgiler,
d) Tur öncesi ve tur sırasındaki fesh etme koşulları,
e) Seyahat acentasının kusuru veya sözleşmeye kısmen ya da tamamen uymaması hallerinde ödeyeceği tazminat ile ödenmiş olan paranın iadesine ilişkin bir taahhüt,
f) Mücbir sebep sayılan haller ve bu hallerde tarafların hak ve sorumlulukları,
g) Turun Türk Lirası olarak vergiler dahil fiyatı ve ödeme şekli,
h) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek Türk Lirası olarak toplam satış fiyatı,
ı) Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede belirtilen faiz oranının yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme faizi oranı,
j) Peşinat tutarı,
k) Ödeme planı,
l) Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları.

Bu sözleşmeyi okuyup imzalamanız Okumadan atacağınız imza sonrasında “ben bunu okumamıştım” biçiminde itiraz hakkınız olmadığını unutmayın.

Sözleşmede öngörülen fiyat ve koşullar değiştirilemez.
Ancak, liman ve havaalanına iniş vergileri gibi harç, vergi ve ücretler ile döviz kurlarından kaynaklanan fiyat değişikliklerine bu hüküm uygulanmaz.
Seyahat acentası, turdan önce, yukarıda belirtilen nedenlerle meydana gelen fiyat artışını tüketiciye vakit geçirmeksizin bildirir. Bu durumda tüketici herhangi bir tazminat ödemeden sözleşmeden dönme hakkını kullanır ya da değişiklikleri ve fiyat üzerindeki etkisini açıkça belirten ek sözleşmeyi kabul Tüketici, sözleşmeden döndüğü takdirde; seyahat acentasının kendisine ikame bir tur sunabilmesi halinde eşdeğerde bir başka tur alma ya da sözleşme kapsamında ödemiş olduğu tüm bedeli 10 gün içinde geri alarak sözleşmeden dönme haklarından birini kullanabilir.

Sözleşmenin Devri
Tüketici, tura devam etmesinin mümkün olmaması durumunda, hareketten en az 7 gün önce seyahat acentasına niyetini bildirerek rezervasyonunu, tur açısından geçerli tüm koşulları yerine getiren bir üçüncü kişiye devredebilir. Bu durumda, turu devreden ve devralan, sözleşmeye taraf seyahat acentasına karşı, bakiye tutarın ve söz konusu devirden doğan tüm ilave masrafların ödenmesinden müteselsilen sorumludurlar.

Seyahat Acentasının Sözleşmeyi Feshetmesi
Seyahat acentasının sözleşmeyi feshetmesi halinde tüketicinin uğradığı zarar oranında tazminat hakkına sahip olur. Ayrıca, seyahat acentası, tüketicinin o güne kadar yaptığı tüm ödemeleri ve tüketiciyi borç altına sokan tüm belgeleri 10 gün içinde tüketiciye iade eder.
Sözleşmenin feshi, kayıt edilen tüketici sayısının, turun düzenlenmesi için gerekli olan sayıya ulaşmaması ve bu durumun bir fesih sebebi olduğunun sözleşmede yer alması ya da seyahat acentası gerekli tüm özeni göstermiş olmasına rağmen, mücbir sebeplerden kaynaklanması halinde tüketicinin tazmin hakkı doğmaz.

Turun broşürünü almayı unutmayın.
Seyahat acentası, tur hakkında bilgi isteyen tüketiciye tanıtım amaçlı bir broşür vermek zorundadır.
Broşürün içerdiği hususlar, seyahat acentası için bağlayıcıdır. Söz konusu özelliklerde yapılacak değişiklikler ancak broşürde açıkça belirtilmek ve sözleşme akdedilmeden önce tüketiciye bildirilmek şartıyla, sözleşme akdedildikten sonra ise tarafların açık mutabakatı ile değiştirilebilir.

Broşürde ne tür bilgiler olmalı?
Broşürde olması gereken bilgiler aşağıdaki gibi özetlenebilir:
a) Vergiler dahil fiyat ve ödeme koşulları,
b) Gidilecek yer ve ulaşım biçimi,
c) Kalınacak yerin özellikleri,
d) Yemek ve gezi planı,
e) Tur programı,
f) Uluslararası seyahatlerde pasaport ve vize koşulları,
g) Seyahat acentasının, tura katılacak tüketici sayısının yeterli olmadığı durumda turun iptalini tüketiciye bildireceği en son tarih.

Seyahat acentasının tüketiciye vermesi gereken başka bilgi var mı?
Seyahat acentasının sözleşme akdedilmeden önce tüketiciye yazılı olarak vermesi gereken bilgiler şunlardır:
a) Seyahat acentasının yerel temsilcisinin adı, adresi ve telefon numarası ile bunların bulunmaması halinde tüketicinin zor durumda kaldığında başvurabileceği yerel irtibat noktasının adı, adresi ve telefon numarası,
b) Varsa ara durakların zamanı, yeri ve ulaştırma bağlantıları ile yolcu tarafından kullanılacak ulaşım aracının özellikleri,
c) Kalınacak yerin özellikleri,
d) Yemek ve gezi planı,
e) Tur programı,
f) Uluslararası seyahatlerde pasaport ve vize koşulları,
g) Seyahat acentasının, tura katılacak tüketici sayısının yeterli olmadığı durumda turun iptalini tüketiciye bildireceği en son tarih.

Seyahat acentasının tüketiciye vermesi gereken başka bilgi var mı?
Seyahat acentasının sözleşme akdedilmeden önce tüketiciye yazılı olarak vermesi gereken bilgiler şunlardır:
a) Seyahat acentasının yerel temsilcisinin adı, adresi ve telefon numarası ile bunların bulunmaması halinde tüketicinin zor durumda kaldığında başvurabileceği yerel irtibat noktasının adı, adresi ve telefon numarası,
b) Varsa ara durakların zamanı, yeri ve ulaştırma bağlantıları ile yolcu tarafından kullanılacak ulaşım aracının özellikleri,
c) Reşit olmayan kişilerin yurt dışına yolculuğu veya yurt dışında kalmaları halinde, tüketici veya tüketicinin kaldığı yerle doğrudan teması sağlayacak bilgiler,
d) Tüketici tarafından iptal masraflarını ya da kaza veya hastalık halinde ülkesine geri gönderilme de dahil olmak üzere yardım masraflarını teminat altına alacak, isteğe bağlı bir sigorta sözleşmesi yapılmasıyla ilgili bilgiler.