Studios Manastırı (İmrahor İlyas Bey Camii)

Studios Manastırı İstanbul’un günümüze ulaşmış en eski Bizans dini yapısıdır. Bugün Yedikule olarak bilinen semtte 454 yılında büyük bir manastırın içinde kurulan kilise Aziz İoannes Prodromos’a adanmıştır. Yapı Osmanlı Padişahı II. Beyazıt döneminde İmrahor İlyas Bey tarafından camiye çevrilmiştir. Osmanlı Dönemi’nde zamanla yanında bir de Halveti tekkesi oluşan cami şehrin önemli dini merkezlerinden biri olarak hizmet vermiştir. 1782 yangını ve 1894 depreminde büyük zarar görmüş, 1908 yılında ise bakımsızlıktan çatısı çökmüştür. Bir daha onarım görmeyen yapı bugün üzeri açık dört duvarı ayakta bir harabe halindedir.

Studios Manastırı, Erken Bizans Dönemi’nde inşa edilen klasik tip bazilika örneğidir. Kuzey duvarı kısmen duran avlu zamanla ortadan kalkmıştır. Tekkenin şeyh dairesi, şadırvanı, derviş hücreleri bu avlu çevresinde inşa edilmiştir. 15. yüzyıldan 20. yüzyıl başlarına kadar hazirede tekkenin önde gelen şeyhleri ve yakınları yatmaktadır. Avludan nartekse dört mermer sütunlu bir revak ile girilmektedir. Narteksden ana mekana Bizans Dönemi’nde üç kapı ile bugün ise tek kapı ile geçilmektedir. Apsis içeriden yarım yuvarlak dışarıdan ise üç köşeli olup Osmanlı Dönemi’ndeki tamirlerde açılmış olan Barok tarzında pencereleri vardır. Kalan mimari parçalardan manastırın çok zengin bir taş işçiliği olduğu anlaşılmaktadır.