4 Şubat 19.00: Prof. Dr. Mehmet Özdoğan “Anadolu’da Kurumsallaşmış Ticaretin Başlangıcı, Bürokratlar ve İlk Anadolu Kentleri”
Tarih öncesinin en eski basamaklarından bu yana insanlar gerek duydukları besin ve nesneleri elde etmek için çaba göstermişler, başkalarında olanı da takas-değiş tokuş ile elde etmeye çabalamışlardır.
Günümüzden on bin yıl öncelerinde tarım ve hayvancılığa dayalı yeni bir yaşam biçiminin ortaya çıkması, giderek yarı kurak bölgelerde sulu tarım ile artı ürün elde edilmesi, artı ürün için iş gücüne gerek duyulması, artı ürünün artı değere dönüşmesi, yönetim erkinin ve buna bağlı olarak ticaretin kurumsallaşmasına yol açmıştır. Artı ürünün artı değer olarak kullanılmasına dayandığından, kayıt tutma, ürün depolama ve koruma gibi işler için bürokrasi, askeri güç ve tüccar sınıfı ortaya çıkmış ve bütün bunları düzenleyen kural ve kurumlar gelişmeye başlamıştır.
Bu durum, önce devleti ve hemen ardından da çıkar ilişkileri uzak coğrafyalara uzanan imparatorlukları ortaya çıkartmıştır.
Bu seminerde M.Ö. 4. bin yılda Anadolu’da kral, Mezopotamya’da ise rahip sınıfına dayalı olarak ortaya çıkan farklı devlet modellerini ve bunların temelini oluşturduğu ticari sistem sonuçları ile kısaca tanıtılacaktır.
Prof. Dr. Mehmet Özdoğan Kimdir?
Lisans ve doktora eğitimini İstanbul Üniversitesi Prehistorya Anabilim Dalında tamamladıktan sonra, aynı Anabilim Dalında Doçent ve Profesör olarak çalışmalarını sürdürmüştür. Tüm bilimsel yaşamını bağladığı Prehistorya Anabilim Dalında 2010 yılından itibaren emekli öğretim üyesi olarak devam etmektedir. Amerikan Bilimler Akademisi (NAS) ve Avrupa Bilim Akademileri (Academia Europaea) da dahil olmak üzere çok sayıda bilim kurumu ile bilimsel dergi yayın kurulunun üyesidir; TÜBA Hizmet ödülü ve 2008 yılı Vehbi Koç ödülleri gibi ödüller ile onurlandırıldı. Yayınlanmış 22 kitap ve 322 bilimsel makalesi bulunmaktadır.
Öğrencilik ve asistanlık döneminde, başta Keban ve Karakaya Baraj göl alanları kurtarma kazıları olmak üzere, ülkemizin çeşitli yerlerinde bir çok arkeolojik kazı ve araştırmaya katıldı. 1968 yılından itibaren Keban Baraj projesi sonlanıncaya kadar Tepecik Höyüğü ile Tülintepe’de alan yöneticisi olarak görev aldı. Kendi adına yönettiği ilk arazi çalışmaları, Fırat üzerindeki Karakaya ve Atatürk baraj göl alanlarında ODTÜ adına yüzey taraması ile Trakya-Marmara bölgesi yüzey araştırmaları olmuştur.
Prof. Dr. Mehmet Özdoğan hakkında daha fazla bilgi için: http://istanbul.academia.edu/mehmetozdogan/
